Teško je napraviti katalog svih laži i manipulacija koje su proteklih decenija izmislili velikosrpski propagandisti, taj sadržaj zapremio bi čitave tomove knjiga, a možda i omanju biblioteku. Nije lako pobrojati čak ni najradikalnije primere besramne huškačke propagande, pogotovo što ideolozi ne prestaju sa manipulacijama, falsifikatima i lagarijama. I neprestano pomeraju granicu beščašća i sramote, nijedno moralno dno za njih nije dovoljno duboko.
Najnoviji primer sa obeležavanje godišnjice “Oluje” u Prijedoru svedoči da nema kraja nacionalističkom mahnitanju. Vlasti Srbije i Republike Srpske koristile su fotografiju Bošnjaka koje je iz Žepe u julu 1995. godine proterala Vojska Republike Srpske koja je počinila genocid u Srebrenici. Tokom govora Milorada Dodika prikazana je fotografija bošnjačkih izbeglica, a potom je Dodik na Twitteru mrtav hladan objavio istu fotografiju, uz prateći komentar o “udruženom zločinačkom poduhvatu SAD i Hrvatske” protiv srpskog naroda.
Razotkrivanje prevare
Prevara je brzo razotkrivena. Ispostavilo se da je na fotografiji Sabina Mujkić koja u naručju drži tromesečnu bebu Nerminu, a na sedištu pored nalazi se i njen mali sin. Fotografiju je jula 1995. godine uslikao Joel Robin, nakon pada Žepe i deportacije bošnjačkog stanovništva, a objavio ju je AFP.
U izjavi za N1 Nermina Mujkić Gušo, devojčica koju majka drži u naručju tokom evakuacije, potvrdila je da su na fotografiji ona i njena majka Sabina. “Na toj fotografiji sam imala samo tri mjeseca. Pored mene je i moj brat, dok je drugi brat u kamionu jer je bio ranjen i stopostotni je invalid. Sada nas prikazuju da smo u Oluji. Nama oluja nije bila tamo, nama su oluju zla počinili ti koji su o njoj govorili, ali ne u Prijedoru nego u Žepi i Srebrenici”, kaže Nermina.
Nije samo Dodik iskoristio fotografiju za propagandne potrebe, i Aleksandar Vučić je okačio istu fotografiju na svoj Instagram profil. Uz objavu je predsednik Srbije dometnuo kako Srbija i Republika Srpska nikada neće zabraviti ubijenu decu na Petrovačkoj cesti i da se neće odreći svog naroda ma gde živeo. Pa je u ime tog sećanja porodicu Mujkić proglasio za Srbe proterane iz Hrvatske. A Sabinu, Nerminu i njenu braću iz Žepe su proterali Vučićevi i Dodikovi idoli, nakon što su pre toga streljali 8.372 ljudska bića i počinili genocid. A ubijali su i proterivali Bošnjake u ime ideologije koju i danas zagovaraju Vučić, Dodik i ostali konstruktori “srpskog sveta”, te apdejtovane varijante “Velike Srbije”.
Zašto baš Prijedor?
Manipulacija fotografijom jeste besramna, umobolna, bezosećajna, sramotna i patološka, ali se potpuno uklapa u manifestaciju održanu u Prijedoru. Sama odluka da godišnjica “Oluje” bude obeležena u Prijedoru, koju su u “Vili Mir” doneli Vučić, Dodik i patrijarh Porfirije – jeste besramna, umobolna, bezosećajna, sramotna i patološka. Prijedor nema nikakve veze sa “Olujom”, ali nije izabran slučajno. Prijedor je sinonim za velikosrpski zločinački poduhvat, mesto stradanja i patnje koje su srpske snage nanele nesrbima.
Tu je tokom 1992. godine ubijeno preko tri hiljade civila, od toga stotinu i dvoje dece, u Prijedoru su nesrpski žitelji bili prinuđeni da nose bijele trake, odatle je proterano oko 38.000 stanovnika bošnjačke i hrvatske nacionalnosti. U okolini Prijedora su Vučićevi i Dodikovi idoli formirali zloglasne konc-logore Omarsku, Keraterm, Trnopolje, gde su mučili i ubijali zarobljenike. Mnogi prognanici su streljani i bačeni u ponor na Korićanskim stijenama. U okolini Prijedora otkrivena je Tomašica, najveća masovna grobnica na Balkanu.
Pomenuti trojac odabrao je Prijedor za mesto obeležavanja godišnjice “Oluje” da bi sakrio sve pomenute činjenice koje svedoče o udruženom zločinačkom poduhvatu srpskih snaga. Trebalo je proteranim i stradalim Srbima iz Hrvatske prekriti i negirati bošnjačke žrtve, to je bila ideja. Kako je napisao Viktor Ivančić u tekstu “Trojni trakt”, kad je obznanjena odluka o mestu manifestacije: “Prijedor je bez sumnje centralni punkt srpske amnezije. Što onda predstojeća fešta znači? Znači da će se, prema ingenioznoj zamisli Trojnog trakta, 4. kolovoza Srbi odati organiziranom pamćenju na mjestu organiziranog zaborava. Golemim srpskim žrtvama napunit će se goleme rupe u memoriji”.
Ranije zloupotrebe
Fotografija porodice Mujkić ogolila je mehanizme nacionalističke propagande do kraja, sve što Dodik, Vučić i silni drugi pobornici velikosrpske ideologije govore zasnovano je na lažima i falsifikatima. Poricanje genocida, negiranje zločina, krivotvorenje istorije su njihovi imperativi, zarad njihovog ostvarenja sva su sredstva dozvoljena, pa čak i zloupotreba žrtava i gaženje po njihovom bolu. Da stvar bude još bizarnija, fotografija proteranih Bošnjaka iz Žepe nije prvi put proglašena za fotografiju snimljenu tokom “Oluje”.
Srpski portal “Telegraf” objavio je početkom avgusta 2020. godine tri teksta u kojima je pomenuta fotografija korišćena kao ilustracija stradanja Srba u akciji “Oluja”. Reč je o sledećim tekstovima: “Patnja prognanih Srba u ‘Oluji’ kroz potresne fotografije: Ovo Hrvatska danas slavi kao pobedu”, “Dani srpskog stradanja koje Hrvatska već 25 godina slavi kao pobedu: Godišnjica operacije ‘Oluja’” i “Vučić: ‘Ujedinjeni možemo sve, razdvojeni ništa! Nikad više neće biti “Oluja” protiv Srba’”.
U prvom tekstu slika bošnjačke porodice proterane iz Žepe iskorišćena je kao naslovna fotografija, a nalazi se i u pratećoj galeriji. U drugom tekstu fotografija je takođe na vrhu, ali kao deo mozaika sačinjenog od nekoliko fotografija, a u trećem se nalazi u foto-galeriji. I nikom nije palo na pamet da proveri koja je fotografija u pitanju, kad je snimljena, ko se na njoj nalazi. Niko da se seti da ubaci fotografiju u google pretragu, pa da pronađe izvor i gde je sve objavljivana. Niko da napravi par klikova, pa da mu na primer iskoči tekst “The need for justice” Sonje Bakarić, objavljen na AFP-u, u kojem se nalazi dotična fotografija sa nedvosmislenim potpisom: “Women and children evacuees sit in a bus on July 26 1995 as they are driven by Bosnian Serbs from the fallen enclave of Zepa (AFP / Joel Robine)”.
Žrtve kao pogonsko gorivo
A i zašto bi proveravali? Koga briga ko se zapravo nalazi na fotografiji, važno je da su na njoj neke izbeglice. Vučić, Dodik, medijski propagandisti i svi ostali zagovornici jedne neljudske, anticivilizacijske, zverske ideologije ne mare ni za žrtve, ni za ljudsku patnju, ni za stradale, ni za proterane, ni za mrtve, ni za preživele. Tu sortu nije briga ni za srpske, ni za nesrpske žrtve.
Njima su proterani i pobijeni Srbi potrebni kao pogonsko gorivo ideološke mobilizacije, kao puko sredstvo za održavanje mržnje i šovinizma u životu, kao zalog buduće osvete i večnog ponavljanja iste zlikovačke matrice. S druge strane, Bošnjake i druge nesrbe ne priznaju kao žrtve, negiraju njihovo postojanje, kao što negiraju i nebrojene srpske zločine, etnička čišćenja i genocid.
Čak i kad njihova bešćutnost prema ljudskom stradanju, bošnjačkom i srpskom, postane očigledna, ta neljudska sorta i dalje nastavlja sa svojim besramnim lažima i manipulacijama. Nakon što je objavljena istina o zloupotrebi fotografije porodice Mujkić, oglasilo se Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske.
Nenamerne i nehotične greške
U saopštenju su priznali grešku, “nehotičnu i nenamjernu”, i nastavili po starom: “Pokušaj pojedinih sarajevskih medija da prikazivanje fotografije Bošnjakinje iz Žepe u sklopu video materijala koji je pratio program obilježavanja predstavi kao bilo šta osim kao grešku, i to profesionalne agencije iz Republike Srbije, koja je angažovana od Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Srbije, i koja je pripremala pomenuti video materijal je manipulacija sa ciljem da se otvori novi krug prebrojavanja žrtava i ‘mjerenje’ čije je stradanje veće”.
Kao što smo videli, “nehotična i nenamerna greška” dogodila se i ranije nekoliko puta, što jasno pokazuje da nije reč o grešci, već o totalnoj nebrizi za žrtve, o nepoštovanju svih žrtava, kako srpskih tako i bošnjačkih. Što se tiče “prebrojavanja žrtava i ‘mjerenja’ čije je stradanje veće”, upravo u te svrhe je obeležavanje godišnjice organizovano u Prijedoru, a ne negde drugde.
Što se tiče prolivanja krokodilskih suza nad srpskim žrtvama i tobožnje brige za postradale Srbe, o tome nema ni govora. Dovoljno je citirati dve rečenice iz saopštenja Fonda za humanitarno pravo: “U Srbiji, nijedna žrtva ‘Oluje’ nema status civilne žrtve rata. (…) Tako izbeglice iz Hrvatske ostaju bez finansijske, zdravstvene i psihosocijalne podrške institucija”. Toliko o znamenitom naprednjačko-radikalskom patriotizmu.
Nacionalistički nesojluk
Manipulacija fotografijom prognanih Bošnjaka nije nikakvo iznenađenje, to je logičan nastavak velikosrpske propagande, zločinačka ideologija u svom tipičnom izdanju. “Večernje novosti” su 1994. godine objavile sliku Uroša Predića „Siroče na majčinom grobu“ (ulje na platnu), proglasivši je za fotografiju iz rata u Bosni na kojoj je fotografisan dečak na groblju kod Skelana, siroče koje „očajava nad grobom oca, majke i ostale rodbine koju su u ofanzivi pobili muslimani“. Posle tog falsifikata – samo je nebo granica.
U nekom boljem i normalnijem svetu Aleksandar Vučić bi bio lustriran i odstranjen iz bavljenja javnim poslovima, jer je bio učesnik zločinačkog poduhvata kao funkcioner Srpske radikalne stranke; Milorad Dodik bi bio smenjen sa funkcije i uhapšen zbog pokušaja državnog udara, a koljačka ideologija velikosrpskog nacionalizma bi bila zabranjena, kao što je zabranjena i nacistička ideologija u Nemačkoj.
U ovom skrnavom svetu na koji smo osuđeni, primorani smo da budemo svedoci svakojakih nesojluka koje nam priređuju političari koji su napravili karijere na brdima od ljudskih leševa. Od gadova možemo očekivati samo gadosti, što i sama reč kaže.
Piše: Tomislav Marković /AJB