U izvještaju Reportera bez granica i po njihovom Svjetskom indeksu medijskih sloboda (World Press Freedom Index) za 2022. godinu, Bosna i Hercegovina se nalazi na 67. mjestu i pala je za devet mjesta u odnosu na prošlu godinu.
Srbija je najlošije rangirana od svih zemalja bivše Jugoslavije, iako se na skali popela za 14 mjesta u odnosu na izvještaj iz 2021. godine i sada je 79. mjestu u kategoriji problematičnih zemalja.
U istoj kategoriji su i BiH, Slovenija (54. mjesto), Sjeverna Makedonija (57. mjesto) te Crna Gora (63. mjesto). Hrvatska je zauzela 48. mjesto i nalazi se u kategoriji “zadovoljavajućih”.
Prema Svjetskom indeksu medijskih sloboda koji objavljuju Reporteri bez granica, u svijetu se dogodila dvostruka polarizacija, pojačana informacionim haosom i ona je ona prisutna kako u pojedinačnim državama, tako i u odnosu među državama na međunarodnom nivou.
Na osnovu tog izvještaja za 2022. godinu, koji procjenjuje stanje novinarstva u 180 zemalja i teritorija, ukazuje se na katastrofalne efekte informacionog haosa koji su posljedica djelovanja globalizovanog i neregulisanog onlajn informativnog prostora, a koji podstiče širenje lažnih vesti i propagande.
„Evropska unija između dva ekstrema“
Norveška u Evropi ostaje na vrhu Svjetskog indeksa slobode štampe, pošto i dalje zauzima prvo mjesto. Iznenađenje je da je Estonija zauzela četvrto mjesto, a Litvanija deveto. U pitanju su dvije bivše komunističke države i sada su među prvih deset po slobodi medija, dok Holandija koja je ranije bila u prvih deset, više to nije i nalazi se na 28. mjestu. Grčka je na 108. mjestu i zamijenila je Bugarsku (91) na posljednjem mjestu u Evropi.
U izvještaju se navodi i da je pojačana represija u istočnoj Evropi i centralnoj Aziji.
“Novinari su ubijani i povrijeđivani na terenu, nivo cenzure je takav da nije viđen od sovjetskog perioda, šire se masovne dezinformacije… U istočnoj Evropi, pored ljudskih tragedija, rat koji Rusija (plasirana na 155. mjestu) vodi protiv Ukrajine, stvara razorne posljedice po slobodu štampe u regionu. Čak pet novinara i medijskih radnika poginulo je od posljedica pucnjave tokom prvog mjeseca ruske ofanzive, koja je počela 24. februara 2022”, ističe se u izvještaju.
Kako su rangirane pojedine države:
Zadovoljavajuće: Češka (20), Moldavija (40), Sjedinjene Američke Države (42)
Problematične: Armenija (51), Rumunija (56), Sjeverna Makedonija (57), Kosovo (61), Crna Gora (63), Bosna i Hercegovina (67), Kirgistan (72), Srbija (79), Mađarska (85), Gruzija (89), Bugarska (91), Ukrajina (106)
Teška situacija: Kazahstan (122), Uzbekistan (133), Tadžikistan (152)
Veoma ozbiljna situacija: Bjelorusija (153), Azerbejdžan (154), Rusija (155), Avganistan (156), Pakistan (157), Kina (175), Turkmenistan (177), Iran (178).