Nakon što je hrvatski istraživački novinar Domagoj Margetić podnio prijavu Kancelariji javnog tužioca u Milanu protiv predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, ponovno se aktuelizirala mračna priča o “Sarajevo safariju” – fenomenu lova na ljude tokom opsade bh. glavnog grada.
Predsjednica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji Sonja Biserko u intervjuu za Stav.ba upozorava da je srbijansko društvo daleko od suočavanja s istinom, a Vučićevo prisustvo na Jevrejskom groblju, u redovima Šešeljevih radikala, neosporna je činjenica koja ga, bez obzira na ishod istrage u Italiji, moralno diskvalificira.
Biserko: Vučić ne bi smio biti predsjednik, moć mu počiva na devastaciji sistema
Biserko analizira kako je osoba s takvom ratnom prošlošću danas suvereno moćna u Srbiji.
Biserko: “Odgovor na to pitanje mora uzeti u obzir činjenicu da srpsko društvo već decenijama živi pod snažnim pritiskom nacionalizma i populizma, te da se nikada suštinski nije opredijelilo za suočavanje sa sopstvenom odgovornošću za ratove devedesetih.”
Ona ističe da Aleksandar Vučić u ozbiljnom, demokratski konsolidiranom društvu, koje je prošlo kroz traumu razornog ratnog desetljeća, “nikada ne bi smio postati predsjednik države”.
Biserko: “Njegova današnja moć ne počiva samo na represiji i kontroli institucionalnog aparata, već i na dubokoj devastaciji vrijednosnog sistema društva, zarobljenim medijima, proizvedenom strahu, klijentelizmu i potpunom urušavanju političke odgovornosti.”
Ona komentariše i Vučićevo kategorično negiranje prisustva na Jevrejskom groblju i prijetnje tužbama britanskim medijima.
Biserko: “Postoje snimci na kojima se vidi da je Aleksandar Vučić boravio na toj lokaciji kao dobrovoljac. To je nesporna činjenica. Da li je lično pucao – to ne možemo sa sigurnošću tvrditi. Međutim, politička i moralna odgovornost proizlazi već iz samog prisustva na mjestu s kojeg su se svakodnevno ubijali civili.”
Ona zaključuje da je ovaj slučaj “ozbiljna moralna diskvalifikacija aktuelnog predsjednika, čak i bez sudske presude”.
Pakt Vučić-Dodik: Zasnovan na kriminalu i korupciji
Biserko upozorava da srpske političke i intelektualne elite “još nisu odustale od projekta ‘srpskog sveta'”, koji je i dalje zasnovan na etnokonfesionalnoj homogenizaciji i teritorijalnim pretenzijama. Ona tvrdi da radikalna ideologija ostaje dominantna jer u Srbiji nikada nije provedena suštinska lustracija niti denacifikacija vlastite ratne politike.
Biserko o Zoranu Đinđiću: “On suštinski nije imao realne šanse da provede duboke reforme. Tek je njegovo ubistvo ogolilo razmjere kriminalizacije države, naročito u bezbjednosnim strukturama, koje su tada – a u velikoj mjeri i danas – imale i zadržale presudnu političku ulogu.”
Komentarišući tijesnu pobjedu Dodikovog kandidata u RS-u, Biserko procjenjuje: “Milorad Dodik je faktički završio svoju političku karijeru. Međutim, on i dalje drži ključne poluge moći: kontrolira bezbjednosne službe, medije i značajne finansijske resurse.”
Ona tvrdi da je odnos Vučića i Dodika bio izuzetno blizak i da je riječ o državnom projektu u kojem su dali lični pečat, “prije svega kroz duboku kriminalizaciju društava i ogromnu pljačku javnih resursa”.
Biserko: “Ono što ih suštinski povezuje jesu korupcija i organizirani kriminal.”
Zaključujući o protestima u Srbiji, Biserko kaže da je “nužna aktivna pomoć Evropske unije” kroz organizaciju okruglog stola ili političkog posredovanja, jer Srbija nema unutrašnji kapacitet za stabilan rasplet.