Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik vjerovatno spada u jednog od bogatijih političara, jer samo od izdavanja svoje vile na Dedinju godišnje zarađuje oko 300.000 eura. Ipak, Dodikovo ime vezuje se za raznorazne korupcijske afere, koje mu očigledno nisu nimalo naštetile. Umjesto toga, njegovo bogatstvo se gotovo svakodnevno uvećava, zbog čega je nemoguće procijeniti koliko je tačno “težak” lider Republike Srpske. Međutim, nedavni izvještaji bosanskih medija ukazuju da Dodik bez problema može da otplati više od pola ukupnog duga Republike Srpske, koji iznosi nešto više od 6 milijardi maraka, piše Nova.
Od besparice do prvih miliona
Dodik je prve poslove imao sa firmom za proizvodnju namještaja, dušeka i jorgana “Igokea”, ali tu nije bilo finansijskih uspjeha. Rat devedesetih, primorao je pojedince i na “određenu” vrstu poslova – šverc naftom i cigaretama. Tako su u aprilu 1994. godine Dodiku oduzeta dva šlepera cigareta koje su uvezene iz Makedonije, što je on u više navrata negirao, piše BN.
Foto: TANJUG/ ZORAN ŽESTIĆ
Ipak, iste godine stvari počinju da dobijaju neočekivan obrt. Zastupajući firmu “Vrbas”, koja preko rumunske firme kupuje dizel u vrijednosti od oko 4,8 miliona dolara, na Dodikov račun počinju da ležu prvi milioni. Odnosno, prema ugovoru sa tom firmom, na prodaji nafte građanima Republike Srpske u ratno vrijeme, Dodik zarađuje milione, a postoje navodi da je od tog novca Dodik kupio stanove u Beogradu.
Zvanična imovinska karta
Prema podacima koji se mogu naći u njegovoj zvaničnoj imovinskoj karti, Dodik je prijavio oko 38.000 eura godišnjeg prihoda od plate, 50.000 eura od poljoprivredne djelatnosti i oko 25.000 eura mjesečno od izdavanja vile u Beogradu, čija je vrijednost procjenjena na oko 750.000 eura.
Od imovine Dodik je prijavio još i stan od 77 kvadrata u Laktašima od 40.000 eura i automobil Golf 8, vrijedan 25.500 eura. Takođe je i vlasnik dionica u vrijednosti od 250 eura u Banji Laktaši.
Godišnji prihodi njegove supruge Snježane iznose 23.000 eura. Imovina koja je pripisana na nju obuhvata dva zemljišta od 45.400 eura, poslovni prostor od 50.000 i vozilo vrijedno 15.300 eura.
Dodikova kćerka Gorica i njen suprug vlasnici su garaže od 45 kvadrata u Beogradu.
Ponosni otac
Priča o poslovima djece Milorada Dodika, Igora i Gorice i njihovim milionskim biznisima, uz pomoć kredita i roditeljske podrške, otvorena je 2009. godine. Investiciono-razvojna banka Republike Srpske dodijelila je tada firmi “Fruit Eco” kredit, a suvlasnik kompanije je Dodikov sin Igor. Dodik je tada kao entitetski premijer bio i predsjednik kreditnog odbora banke.
“Fruit Eco” i dalje uspješno posuje, a prema portalu “Capital.ba”, u 2020. godini imala je prihode od skoro 820.000 eura i dobit od 250.000 eura.
Ni kćerka Gorica, sa svojim restoranima “Agape”, ne posluje loše. Prema zvaničnim podacima koje prenosi BN, u 2021. godini imala je prihod od 1,4 miliona eura i dobit od 80.500 eura.
Goričin suprug Pavle Ćorović ima nekoliko firmi. “Agro Destil”, “KBV Datacom”, te “Red Box Media”, u kojoj je suvlasnik sa Renatom Radišićem, sinom Dodikovog kuma Mileta Radišića. U 2020. godini prihodovali su ukupno oko 920.000 eura i prijavili dobit od oko 70.000 eura, što je na nivou iz godine prije pandemije.
Sporna vila na Dedinju
Krajem 2022. godine, velelepna vila Milorada Dodika na Dedinju ponovo je privukla pažnju javnosti. Ministarstvo pravde BiH uputilo je, na zahjev Tužilaštva, Srbiji urgenciju u kojoj se traži dostavljanje dokumentacije o tome kako je lider Republike Srpske kupio vilu na Dedinju u Beogradu. Međutim, Srbija je do sada ignorisala sve zahtjeve iz Bosne i Hercegovine.
Podacima pokazuju da je Dodik vilu kupio 14. maja 2007. godine, a kako je tvrdio, novac za kupovinu je obezbjedio iz kredita u “Pavlović banci”.
Međutim, Tužilaštvo BiH koje je oformilo slučaj “Pavlović banka”, navelo je tada da je pomenuti kredit podignut godinu dana nakon kupovine vile, odnosno 27. juna 2008. godine zbog čega je i pokrenuta istraga o porijeklu novca.
Dodik je tvrdio da je vila plaćena iz kredita, a da je istraga Tužilaštva pokrenuta „iz političkih razloga“, kao i da „službenici američke ambasade rovare po tužilaštvu i traže podizanje optužnice“. Nakon saslušanja rekao je da kredit i dalje otplaćuje, a da rate plaća od plate i izdavanja pomenute vile u Beogradu.
„Kredit sam otplaćivao ne samo od plate već i od izdavanja te nekretnine. Zakupnina je pokrivala ratu kredita. Kasnije sam prodao dva stana u Beogradu i taj novac djelimično iskoristio za vraćanje kredita“, rekao je Dodik, ne navodeći zašto se u njegovoj imovinskoj karti ne pominju dva stana u Beogradu koje je prodao.
Ali, tu nije kraj zanimljivostima. Portal BN otvara još neka poglavlja koja se tiču Dodikove imovine, a koja intrigiraju regionalnu javnost.
Tajni dokumenti i korupcijske afere
Kako piše BN, ruskom biznismenu Rašidu Serdarovu, odnosno njegovoj firmi “Comsar Energy Group“ 2013. godine dodeljena je dozvola za eksploataciju uglja nadomak Termoelektrane u Republici Srpskoj. Ugovor je proglašen tajnim, ali takav posao nije mogao da bude povjeren bilo kome bez saglasnosti Milorada Dodika.
U Republici Srpskoj tada počinju da se registruju nove firme: „Comsar energy Trading“, „Comsar Energy Agro“, „Hotel Comsar Rudo“ sve do „Comsar Energy Hidro“, čiji je osnivač „Comsar Hydro Holding Ltd“, registrovan na Kipru, na adresi ruske ambasade.+
Poslednjih dana aktuelna je i kompanija „Hydro Power Group“, koja se, iako je posredni osnivač londonska firma „Dexbridge engineering limited“, nalazi se na istoj adresi kao firma Serdarova “Comsar energy agro”, a pritom koriste i Comsarov službeni e-mail.
Elektroprivreda Republike Srpske sada namjerava da otkupi firmu za 102 miliona eura.
Dodik je tu kupovinu obrazložio uz argument da je riječ o „vraćanju suvereniteta u oblasti energetike“, ali ta izjava i nije održiva jer firma ima negativne poslovni rezultate i nema zaposlenih.
Intrige oko novca i firmi Dodika vode i do poslovanja u Srbiji. Primjer koji je medijima najviše privukao pažnju je firma Komgrap, čija je vrijednost procijenjena ne nekoliko miliona eura.
“Poslovanje” u Srbiji
Kako piše BN, Dodikov nedavno preminuli poslovni partner Slobodan Stanković, vlasnik firme Integral iz Laktaša platio je 2007. godine većinski udeo u Komgrapu 4,3 miliona eura da bi poslije preuzeo poslovne prostore na najskupljim lokacijama u Beogradu. Tomislav Kostić, tadašnji predsjednik sindikata u Komgrapu na jednom od sastanaka sa direktorom Agencije za privatizaciju, čuo je tada zanimljiv podatak.
„Vladislav Cvetković se začudio. Rekao je pred svima, da je, po njegovim saznanjima većinski vlasnik, odnosno gazda Komgrapa Milorad Dodik, a ne ‘Integral’ Slobodana Stankovića i da on u papirima ima Dodikovo, a ne Stankovićevo ime“, kazao je Kostić.
To nije jedina konekcija poslovanja sa firmama ili osobama iz Srbije. Mnogi su Dodika povezivali i sa biznismenima Draganom Đurićem i Miroslavom Miškovićem.
Tokom prvog premijerskog mandata 1998. godine, Dodik je odobrio kredit iz budžeta Republike Srpske, od oko 380.000 eura Đurićevom preduzeću „Zekstra rent-a-car“ iz Zemuna. Problem se prvenstveno javio jer je u pitanju privatna firma iz druge države, U međuvremenu, „Zekstra“ je vratila nešto više od 10 odsto novca.
Treba spomenuti i primjer poslovanja „Lutrije Republike Srpske“, čiji je vlasnik bio Dodikov kum Mile Radišić i kiparske firme „Glori“. Pojedini mediji tvrdili su da je taj ugovor bio paravan za izvlačenje miliona. Takođe se spekulisalo da je Dodik od tog novca kupio kuću na Kipru, što je on demantovao, iako se zna da je njegova kćerka Gorica pohađala školu na Kipru.
Pomoć kad zagusti
Kada su poslovi sa Rusima u zastoju, Republika Srpska se, odnosno Milorad Dodik, okreće partnerima iz Kine.
Tako treba navesti primjer izgradnje zgrade Vlade Republike Srpske u Banjaluci, autoputa Banjaluka-Gradiška. Prema izvještaju Državne agencije za istragu i zaštitu, Dodik, Slobodan Stanković i još 13 osoba osumnjičeni su za pranje novca i poresku utaju u kojoj su zaradili oko 500.000 eura, piše Nova.