Početkom maja ljekari u Indiji su alarmirali nadležne zbog porasta mukormikoze, rijetke i potencijalno smrtonosne infekcije poznate i kao crna gljiva.
U proteklih nekoliko sedmica zabilježeno je hiljade slučajeva crnih gljivica širom zemlje, stotine hospitaliziranih i najmanje 90 mrtvih. Mnogi od zaraženih su pacijenti sa koronavirusom ili oni koji su se nedavno oporavili od Covida-19 čiji je imuni sistem oslabljen virusom ili koji imaju osnovne bolesti, naročito dijabetes.
Crnu gljivicu uzrokuje plijesan koja se nalazi u vlažnom okruženju poput tla ili komposta i može napadati respiratorni trakt. Nekoliko vrsta gljivica može izazvati bolest. Ove gljive nisu štetne za većinu ljudi, ali mogu izazvati ozbiljne infekcije među onima s oslabljenim imunološkim sistemom.
Crna gljiva obično pogađa sinuse ili pluća nakon što osoba udahne gljivične spore u zraku, a može utjecati i na kožu nakon površinske povrede poput posjekotine ili opekotina.
Simptomi ovise o tome gdje u tijelu gljivica raste, ali može uključivati oticanje lica, groznicu, čireve na koži i crne lezije u ustima.
Bolest “počinje da se manifestuje kao infekcija kože u zračnim džepovima smještenim iza našeg čela, nosa, jagodičnih kostiju i između očiju i zuba”, navodi indijsko Ministarstvo zdravlja.
“Zatim se širi na oči, pluća i može se proširiti i na mozak. To dovodi do pocrnjenja ili promjene boje nosa, zamućenja ili dvostrukog vida, bolova u prsima, poteškoća s disanjem i kašljanjem krvi”, navode oni.
“Jedan od načina na koji mukormikoza putuje je invazija na krvne sudove”, rekao je Hemant Thacker, doktor u bolnici Breach Candy u Mumbaiju i dodaje: “Kompromituje cirkulaciju do distalnog organa i na taj način nastaje ono što se naziva nekroza ili odumiranje tkiva, koje zatim postaje crno. Tako mu se tada daje naziv crna gljiva”.
U najtežim slučajevima infekcija “prolazi kroz krvne žile u mozak”, potencijalno uzrokujući gubitak vida ili stvarajući “zjapeću rupu” na licu, dodao je.
“Ako se ne kontroliše, ne liječi, može imati smrtnost (stopu) od 20 do 50 posto”, kaže on.
Stopa smrtnosti također ovisi o vrsti gljive koja je uključena i o tome koji je dio tijela pogođen. Na primjer, manje je smrtonosno za ljude sa sinusnim infekcijama, ali smrtonosnije za one koji imaju plućne infekcije.
Imunokompromitirani ljudi su osjetljiviji na infekcije, uključujući pacijente s koronavirusom, dijabetičare, ljude koji uzimaju steroide i one s drugim popratnim bolestima poput raka.
“Zbog ovih faktora, pacijenti s Covidom-19 suočavaju se s ponovnim rizikom da ne uspiju u borbi protiv napada koje su pokrenuli organizmi poput mukormiceta”, rekli su iz indijskog ministarstva zdravlja.
Oboljeli pacijenti koji se podvrgavaju terapiji kiseonikom u jedinicama za intenzivnu medicinu mogu imati ovlaživače zraka na odjelu, što može povećati njihovu izloženost vlazi i učiniti ih sklonijim gljivičnim infekcijama, rekli su iz ministarstva.
“Gljiva otvara priliku i napada tijelo”, rekao je Thacker. “Ovo tijelo ima mali otvor zbog Covida, zbog šećera (visokog nivoa glukoze), zbog antibiotika, zbog toliko drugih stvari, (crna gljiva) ima uporište”, rečeno je.