Njemački Bundestag odobrio je produženje misije njemačkih vojnika u Bosni i Hercegovini u okviru operacije EUFOR “Althea” za najmanje još godinu dana, potvrđeno je iz zvaničnih izvora. Ključni razlog navedene odluke jeste pogoršana politička situacija u zemlji, s naglaskom na djelovanje vlasti u entitetu Republika Srpska.
Secesionističke tendencije RS kao ključna prijetnja
U zvaničnim dokumentima njemačke vlade navodi se da rukovodstvo RS sprovodi politiku koja direktno podriva ustavnopravni poredak BiH, što bi moglo voditi ka širem narušavanju stabilnosti na zapadnom Balkanu.
“Nedavno usvajanje zakona u RS dovelo je do najteže ustavne krize u BiH u posljednjih 30 godina,” navodi se u dokumentu.
Vlada u Berlinu ističe da je djelovanje rukovodstva RS usmjereno ka povećanju autonomije i potkopavanju funkcionalnog integriteta zajedničke države, što opravdava nastavak vojnog prisustva u sklopu misije EUFOR.
Angažman u EUFOR-u ima simbolički i bezbjednosni značaj
Njemačka ističe da na ovaj način ne samo da doprinosi sigurnosti u BiH, već i jača ulogu EU i Njemačke u evropskoj bezbjednosnoj politici. Bundestag se većinom glasova složio s vladom da je ovaj angažman strateški važan.
Temelj za angažman nalazi se u članu 24, stav II Ustava Njemačke, koji omogućava učešće u kolektivnim bezbjednosnim sistemima radi očuvanja mira u Evropi.
Podijeljena mišljenja unutar Bundestaga
Dok su vladajuće stranke i Zeleni podržali nastavak misije, pojedini poslanici iz ljevice i desnice kritikovali su ovu odluku:
- Ljevica je istakla nužnost domaćeg rješavanja krize u BiH, bez međunarodnog intervencionizma.
- Desni blok je naglasio prekomjerno izdvajanje sredstava za vojne operacije, dok se istovremeno ignorišu domaće ekonomske potrebe.
Podrška Šmitu i odgovor na prijetnje iz Rusije
Njemačka je u dokumentima pružila punu podršku visokom predstavniku Kristijanu Šmitu, čiji legitimitet osporavaju vlasti RS. Berlinski zvaničnici ističu da se time čuva međunarodni okvir Dejtonskog sporazuma.
Pored unutrašnjih faktora, ruska agresija na Ukrajinu dodatno je motivisala produženje misije:
“Povećan je rizik od destabilizacije koju mogu izazvati treće zemlje, uključujući pokušaje uticaja na BiH”, stoji u dokumentu