Pet sudija i tužilaca državnog pravosuđa za vrijeme dugotrajnih suspenzija zaradili su skoro 822.000 KM, pokazuju podaci koje je prikupio BIRN.
Do kraja januara 2024. godine pet državnih sudija i tužilaca naplatili su tokom suspenzije stotine hiljada KM od Državnog suda i Tužilaštva.
Troškovi se gomilaju
Predsjednik Suda Bosne i Hercegovine Ranko Debevec, sutkinja Dalida Burzić, kao i tužioci Goran Salihović, Božo Mihajlović i Diana Kajmaković udaljeni su s dužnosti zbog krivičnih istraga, odnosno postupaka koji su pokrenuti protiv njih.
Prema prikupljenim podacima, oni su tokom suspenzije kao plate primili 822.000 KM. Ovi troškovi se gomilaju, dok u nekim predmetima istrage traju mjesecima a suđenja godinama – bez efikasnog kraja.
Isplaćivanje redovnih plata osobama protiv kojih se vode postupci dio su posljedica neefikasnog pravosudnog sistema, objašnjava Srđan Blagovčanin, predsjedavajući Upravnog odbora Transparency Internationala u BiH, prenosi BIRN.
Trajanje postupaka dovodi do gubitka povjerenja građana u pravosuđe, dodaje on.
– Jer kakva je to ustvari poruka ukoliko imate postupke koji traju pet, sedam ili čak deset godina, u smislu prava na razumno suđenje, i na kraju prava ljudi koji su osumnjičeni ili optuženi da se taj proces okonča u nekom razumnom roku – pojašnjava Blagovčanin i dodaje da pravosuđe nije dobilo finansijsku podršku za efikasniji rad, ali i da to ne može biti izgovor.
Prema podacima Suda BiH, Dalidi Burzić je od 2. septembra 2022. do 25. januara 2024. isplaćeno 98.685 KM. Tokom još uvijek kratke suspenzije s mjesta predsjednika Državnog suda, Ranko Debevec je od 21. decembra 2023. do 25. januara 2024. dobio 8.701 KM.
Prema Zakonu o platama
Državno tužilaštvo nije Detektoru dostavilo tačne iznose koji su isplaćeni za troje suspendovanih tužilaca. Oni su objasnili da je suspendovanim tužiocima isplaćivana plata u skladu s odredbama Zakona o platama i naknadama u sudskim i tužilačkim institucijama na nivou BiH, i to počev od dana privremenog udaljenja od vršenja dužnosti tužioca.
Na naknadno traženje da se dostavi tačan podatak, glasnogovornik Boris Grubešić je odgovorio da je “visina plaće određena Zakonom koji je naveden u odgovoru” i da se može naći u javno dostupnim izvorima na internetu.
Prema Zakonu o platama i naknadama u sudskim i tužilačkim institucijama na nivou BiH, osnovna mjesečna plata tužioca Tužilaštva BiH iznosi 3.800 KM, dok za glavnog tužioca ovog tužilaštva iznosi 4.400 KM.
Kako se navodi u ovom zakonu, osnovna mjesečna plata svakog sudije i tužioca povećava se za 0,5 posto za svaku punu godinu radnog staža, najviše do 40 godina.
Jedan od najduže suspendovanih nosilaca pravosudnih funkcija je bivši glavni tužilac Tužilaštva BiH Goran Salihović koji je, prema podacima VSTV-a, suspendovan od septembra 2016. godine.
Salihović je od tada do februara 2024. godine primio najmanje 342.200 KM osnovne plate.
Drugi po dužini trajanja suspenzije je i državni tužilac Božo Mihajlović, kojem je do februara ove godine isplaćeno najmanje 315.400 KM osnovne plate.
Mihajloviću privremeno udaljavanje sa službene dužnosti traje od marta 2017. godine, kada je Ured disciplinskog tužioca zatražio njegovu suspenziju zbog krivične istrage za nesavjestan rad u službi koja je pokrenuta protiv njega.
Treća tužiteljica koja je suspendovana od vršenja dužnosti zamjenika glavnog tužioca Državnog tužilaštva 31. oktobra 2022. godine je Diana Kajmaković. Ona je do februara 2024. godine primila najmanje 57.000 KM plate.
Suspendovano dvoje sudija
U Sudu BiH suspendovano je dvoje sudija – Dalida Burzić i predsjednik te institucije Ranko Debevec.
Prema podacima Suda BiH, od 2. septembra 2022. do 25. januara ove godine Dalidi Burzić je isplaćeno skoro 100.000 KM.
Predsjednik Suda BiH Ranko Debevec suspendovan je 21. decembra 2023. godine, a protiv njega se vodi istraga zbog nezakonitog prisluškivanja. On je 18. decembra s Osmanom Mehmedagićem, bivšim direktorom Obavještajno-sigurnosne agencije, uhapšen zbog zloupotrebe položaja, po naredbi Državnog tužilaštva.
Debevec je bio u pritvoru do 12. marta ove godine, kada su njemu i Mehmedagiću određene mjere zabrane. Od 21. decembra 2023. do 25. januara 2024. Debevec je primio 8.701 KM.
Na dugotrajne suspenzije pojedinih tužilaca ukazao je i Revizorski izvještaj za 2022. godinu u kojem je navedeno da “Tužilaštvo ne može uticati na trajanje postupaka koji se vode pred Sudom, međutim, navodimo činjenicu da, u skladu s važećim odlukama, ovi tužioci ostvaruju sva prava iz radnog odnosa, odnosno primaju punu plaću dok su pod suspenzijom”.
Slično su naveli i za Državni sud, istaknuvši da “u skladu s važećim odlukama navedeni sudija ostvaruje sva prava iz radnog odnosa, odnosno prima punu plaću dok je pod suspenzijom – javlja BIRN.