Većina učenika iz država Zapadnog Balkana je ispod prosjeka zemalja Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD) u matematičkoj, čitalačkoj i naučnoj pismenosti, pokazali su najnoviji podaci PISA testa za 2022. godinu, predstavljeni 5. decembra.
PISA testiranje, koje se od 2000. sprovodi svake tri godine, procjenjuje obrazovne sisteme mjerenjem školskog učinka petnaestogodišnjih učenika iz matematike, nauke i čitanja.
U najvećem međunarodnom istraživanju u oblasti obrazovanja za 2022. godinu učestvovalo je oko 690.000 petnaestogodišnjaka iz 81 zemlje.
Prema poslednjem istraživanju, Hrvatska, koja je zauzela 36. mjesto, prva je među zemljama regiona u PISA testiranju iz matematike
Iza Hrvatske, od zemalja regiona, je Srbija koja je na 42. mjestu. Prosječni rezultati iz 2022. kod učenika iz Srbije bili su otprilike isti kao 2018. godine a, kako se navodi, “relativno stabilni od PISA testiranja 2012. godine”.
“Oni sa visokim uspjehom u Srbiji postali su slabiji, dok se učinak nije značajno promijenio među onima sa slabim postignućima. U poređenju sa 2012. godinom, procenat učenika koji su postigli rezultate ispod osnovnog nivoa znanja nije se značajno promenio u matematici, čitanju i nauci”, navodi se u izveštaju objavljenom na sajtu OECD.
Crna Gora je u odnosu na 2018. godinu nazadovala u svim oblastima i nalazi se na 54. mjestu iz matematike, što je državni sekretar Ministarstva prosvjete Dragan Bojovic ocijenio kao crveni alarm za crnogorsko obrazovanje.
“Očigledno da brojne obrazovne reforme nisu dale rezultate. Treba da se usaglasimo sa modernim metodama prenošenja znanja i neophodna je digitalizacija kompletnog obrazovanja.”
Na konferenciji je ukazano da su testirani učenici koji su prethodno posljednji razred osnovne škole pohađali u onlajn formatu, u vrijeme kada su škole bile zatvorene zbog korona virusa, što je možda doprinijelo takvom rezultatu.
Lošije rezultate od Crne Gore u svim oblastima postigli su Sjeverna Makedonija, Albanija i Kosovo.
Sjeverna Makedonija zauzela je a 60, Albanija 67. a Kosovo 74. mjesto.
Bosna i Hercegovina nije učestvovala u ovom istraživanju.
Naime, na Odluku o učešću BiH u PISA/2021. programu i o pristupanju BiH Međunarodnom istraživanju razvoja čitalačke pismenosti predsjedništvo kojim predsjedava Milorad Dodik je na sjednici jula 2020. godine uložio veto i proglasio je “veoma štetnom po vitalne interese Republike Srpske”.
Protivljenje je obrazložio time što se, prema njegovoj ocjeni,”institucije bosanskohercegovačkog entiteta RS zaobilaze i ne konsultuju, iako su pitanja, poput obrazovanja, u nadležnosti entiteta”.
Postignuća u istraživanju, koje je u BiH prvi put sprovedeno 2018. godine, bila su ispod međunarodnog prosjeka, te je od 79 zemalja učesnica, BiH zauzela 62 mjesto.
PISA školski test težak ispit za državu BiH
Osim o znanju i vještinama učenika, PISA prikuplja podatke o individualnim, školskim i sistemskim faktorima koji utiču na postignuća učenika i pruža indikatore za razvoj obrazovne politike.